پالس اکسیمتر چیست و چگونه کار میکند؟
پالس اکسیمتر دستگاهی برای اندازه گیری میزان هموگلوبین اشباع شده با اکسیژن در بافتهای محیطی میباشد.
پالس اکسیمتر (Pulse Oximeter) یا اکسیژنسنج خون وسیلهای است که
با کمک آن میتوان میزان درصد اشباع اکسیژن خون سرخرگ انسان را اندازهگیری کرد
این وسیله غیر تهاجمی بوده و به سادگی مورد استفاده قرار میگیرد.
در واقع پالس اکسیمتر سریعتر از ارزیابی فشارخون، نبض و تنفس، مشکلات موجود در اکسیژن رسانی را نشان میدهد.
نام های دیگر وسیله:
اکسیمترهای چند طول موجی،
مانیتور اتاق عمل،
مانیتور اکسیژن،
دستگاه های غربالگری پالس اکسیمتر.
نحوه کارکرد پالس اکسیمتر
این ابزار غیر تهاجمی (بدون وجود هیچ گونه سوزنی که داخل بافت بدن فرو رود)
به راحتی به نوک انگشت دست یا انگشت شست پا یا لاله گوش متصل می شود.
پروب دستگاه را بر روی انگشت سبابه، شست پا، نوک بینی و نرمهٔ گوش قرار میدهیم،
بر روی قسمت بالایی پروب یک دیود منتشر کنندهٔ نور وجود دارد که دو نور قرمز و مادون قرمز را منتشر میکند،
نور از میان بافتها عبور نموده (بافت بین پروب) و یک گیرندهٔ نوری آن را دریافت میکند و شریان را عبور میکند.
نور قرمز توسط هموگلوبین و نور مادون قرمز توسط اکسی هموگلوبین جذب میشود،
سپس این اطلاعات به خود دستگاه منتقل میشود
و آنجا با یک محاسبهٔ لگاریتمی میزان اشباع هموگلوبین با اکسیژن مشخص میگردد
در واقع اين دستگاه ميزان اکسيژن را به عنوان درصدی از مولکولهای هموگلوبين که با اکسيژن آميخته شدهاند
را نسبت به ميزان کل مولکولهای هموگلوبين اندازهگيری می کند.
از پالس اکسیمتر چه زمانی استفاده می شود؟
• در طی یا بعد از عمل جراحی یا روش هایی که از تسکین دهنده ها استفاده می کنند.
• برای بررسی این موضوع که آیا بیمار به دستگاه ونتیلاتور برای کمک به تنفس نیاز است یا خیر.
• برای مشاهده اینکه داروهای ریه چطور کار می کنند.
• برای بررسی توانایی فرد برای رسیدن به سطوح بالای فعالیت بدنی.
• برای بررسی این که شخص دچار وقفه تنفسی در طول خواب (آپنه خواب) می شود یا خیر.
• برای تشخیص تمام بیماری هایی که بر سطوح اکسیژن خون تأثیر می گذارد، مانند حمله قلبی، نارسایی قلبی، بیماری مزمن انسداد ریوی (COPD)، کم خونی، سرطان ریه، آسم، ذات الریه و …
از جمله عواملی که میتواند موجب ثبت نتایج نادرست در دستگاه گردد عبارتند از:
۱-در معرض نور شدید قرار گرفتن .
۲–فشار خون خیلی بالا یا پایین شخص مورد آزمایش
۳-دمای غیرعادی بافت
۴-وجود جذب کنندههایی مثل لاک یا رنگ
۵-در وضعیت نامناسب قرار دادن انگشت اشاره در مکان مشخص آن در هنگام استفاده از دستگاه.
عواملی که میتواند موجب اختلال در ثبت نتیجه شوند
لاک ناخن،
اختلالات عروقی،
کسانی که فشار خون بالا یا پایینی دارند،
دمای غیرعادی بافت،
مستقیم تابیدن نور خورشید به پروب،
سفت بستن پانسمان و محکم قرار دادن پروب بر روی عضو،
درصورتی که مریض فیستول وریدی داشته باشد،
فرد انمی داشته باشد
نکته مهم:
باید بیمار را درمان نمود نه این که فقط عدد پالس اکسیمتر را اصلاح کرد.
عدد پالس اکسیمتر به عنوان ششمین علایم حیاتی شناخته میشود.
این امر نشان میدهد که عدد پالس اکسیمتر یک معیار استاندارد
برای سنجش وضعیت بیمار در کنار تنفس، نبض، رنگ پوست، مردمک و فشار خون است.
1 دیدگاه در “پالس اکسیمتر چیست و چگونه کار میکند؟”