پالس اکسیمتر چیست؟

پالس اکسیمتر (Pulse Oximeter) یا اکسیژن‌سنج خون وسیله‌ای است که با کمک آن می‌توان میزان درصد اشباع اکسیژن خون سرخرگ انسان را اندازه‌گیری کرد.

پالس اکسیمتری روشی غیرتهاجمی است که میزان مولکول‌های هموگلوبینی را که با اکسیژن آمیخته شده‌اند، اندازه‌گیری و به درصد بیان می‌کند.

میزان نرمال آن ۹۵–۹۷٪ است.

این اندازه گیریِ آسان و بدون درد، چگونگی ارسال اکسیژن به قسمت های دورتر از قلب، مانند دست ها و پاها را اندازه گیری می کند.

دستگاهی که این آزمایش را انجام می دهد، پالس اکسیمتر نام دارد.

پالس اکسیمتر یک وسیله کوچک و سبک وزن است.

این ابزار غیر تهاجمی (بدون وجود هیچ گونه سوزنی که داخل بافت بدن فرو رود) به راحتی به نوک انگشت دست یا انگشت شست پا یا لاله گوش متصل می شود.

دو طول موج نور از طریق پالس اکسیمتر برای اندازه گیری میزان ضربان قلب و میزان اکسیژن ارسال می شود.

هنگامی که پالس اکسیمتر به پایان ارزیابی خود می رسد، صفحه نمایش آن، درصد اکسیژن خون و همچنین میزان ضربان قلب را نمایش می دهد.

نام های دیگر وسیله:

اکسیمترهای چند طول موجی، مانیتور اتاق عمل، مانیتور اکسیژن، دستگاه های غربالگری پالس اکسیمتر.

از پالس اکسیمتر چه زمانی استفاده می شود؟

در موارد زیر از پالس اکسیمتری استفاده می شود:

• در طی یا بعد از عمل جراحی یا روش هایی که از تسکین دهنده ها استفاده می کنند.
• برای بررسی این موضوع که آیا بیمار به دستگاه ونتیلاتور برای کمک به تنفس نیاز است یا خیر.
• برای مشاهده اینکه داروهای ریه چطور کار می کنند.
• برای بررسی توانایی فرد برای رسیدن به سطوح بالای فعالیت بدنی.
• برای بررسی این که شخص دچار وقفه تنفسی در طول خواب (آپنه خواب) می شود یا خیر.
• برای تشخیص تمام بیماری هایی که بر سطوح اکسیژن خون تأثیر می گذارد، مانند حمله قلبی، نارسایی قلبی، بیماری مزمن انسداد ریوی (COPD)، کم خونی، سرطان ریه، آسم، ذات الریه و …
• اشباع اکسیژن خون (SpO2)
• میزان SpO2، تخمین مقدار اکسیژن در خون است.
• میزان اشباع ۹۵٪ یا بیشتر معمولا به عنوان یک سطح اکسیژن طبیعی محسوب می شود.
• با این حال، میزان اشباع ۹۲٪ یا کمتر (در سطح دریا) نشان می دهد که خون اکسیژن اشباع کمی دارد.
• اشباع ناکافی می تواند موجب طیف وسیعی از شرایط نامطلوب سلامتی شود، از جمله درد قفسه سینه، تنگی نفس و افزایش ضربان قلب.

پالس اکسیمتر چگونه عمل می کند؟

پالس اکسیمتر یک پرتو نور قرمز و مادون قرمز را از یک مویرگ خونی عبور می دهد.

نسبت نور قرمز به مادون قرمزِ ارسال شده میزان اشباع اکسیژن خون را نشان می دهد.

پالس اکسیمتر کانتک بر اساس این اصل کار می کند که خون اکسیژنه، رنگ قرمز روشن تری از خون با اکسیژن کمتر دارد که آبی-بنفش می باشد.

ابتدا، اکسیمتر مجموع شدت هر دو رنگ قرمز را اندازه می گیرد، که بیانگر قمست های خون با و بدون اکسیژن است

اکسیمتر، نبض را تشخیص می دهد و سپس شدت رنگ تشخیص داده شده وقتی نبض وجود ندارد را از مجموع کم می کند.

شدت باقی مانده رنگ، فقط نشان دهنده خون قرمز اکسیژنه است.

این مقدار بر روی صفحه نمایش الکترونیکی به عنوان درصد اشباع اکسیژن خون نمایش داده می شود.